نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر مرکز ملی تحقیقات حقوق سلامت

2 دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

 در حقوق آمریکا، نقض علامت تجاری به دو طریق واقع می‌شود؛ مستقیم و غیر‌مستقیم. در نقض غیر‌مستقیم، شخص بدون ارتکاب عملی که مشمول نقض علامت تجاری شود، رفتاری را انجام می‌دهد یا در وضعیتی قرار می‌گیرد که حسب مورد، مسبب نقض مشارکتی (و انگیزشی) یا نیابتی می‌گردد. علامت تجاری، جزو نوآوری‌های غیر‌فناورانه است و توسعه‌ی حمایت از آن به طور مستقیم به افزایش میزان بهره‌وری اقتصادی منتهی نمی‌گردد. افزایش حمایت از علائم تجاری در قالب توسعه ی مسئولیت ناشی از نقض آن، در صورتی مطلوب است که نوآوری فناورانه در وضعیت بهینه‌ای قرار داشته باشد.  با عنایت به وضعیت مطلوب  نوآوری فناورانه در آمریکا، شناسایی چنین نهادی موجه به نظر می‌رسد. در مقابل، در نظام حقوقی ایران، مسئولیت غیر‌مستقیم ناشی از نقض علامت تجاری پیش‌بینی نشده و مصادیق مختلف این نوع نقض، مشمول مقررات عام مسئولیت مدنی بوده که این امر با عنایت به وضعیت کمتر مطلوب نوآوری فناورانه در ایران از وجه منطقی برخوردار است. هدف از تحقیق حاضر، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و تحلیل اقتصادی شامل اثباتی و هنجاری، بررسی مسئولیت نقض غیر‌مستقیم علامت تجاری از منظر آثار آن در حوزه‌ی فناوری است. وضعیت آمریکا به لحاظ فناوری، شناسایی و اعمال چنین مسئولیتی را با توجه به ارکان آن، موجه جلوه می‌کند اما با عنایت به وضعیت نوآوری فناورانه در ایران و با لحاظ جمیع شرایط از جمله، مقررات بین‌المللی، وضعیت سیاسی- اقتصادی ایران در عرصه‌ی بین‌المللی، عدم شناسایی نهاد مسئولیت غیر‌مستقیم ناشی از نقض علامت تجاری و اتکا به مقرات عمومی مسئولیت مدنی در این زمنیه، توجیه شده و توصیه می‌گردد.
 

کلیدواژه‌ها

  1. 1. ابراهیمی عبدالحمید؛ مهدی جعفرزاده؛ صابر بزرگی،( 1391). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش و قصد مصرف‌کنندگان به خرید محصولات جعلی برندهای لوکس در صنعت پوشاک (مورد: شهر ساری)، تحقیقات بازار‌یابی نوین، دوره 2، شماره‌ی 3.
    2. بخشی‌زاده علیرضا، مهدی جعفرزاده کناری، زهره دهدشتی شاهرخ، (1391). بررسی دیدگاه هویت اجتماعی برند و تأثیر آن در توسعه وفاداری به برند (مورد مطالعه:شرکت تولیدکننده محصولات لبنی کاله)، تحقیقات بازار‌یابی نوین، سال دوم، شماره‌ی 2، (5 پیاپی).
    3. جعفر‌زاده میرقاسم، محمد‌رضا قاضی‌زاده،( 1392). مسئولیت مدنی نقض حق اختراع، مسئولیتی تقصیر‌محور یا مطلق؟، مجله‌ی تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامه‌ی شماره 13.
    4. حلی، الحسن بن یوسف بن المطهر، (1410). ارشاد الاذهان، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ج1.
    5. شاطریان محسن ؛ داریوش یعقوبی؛ اعظم نژادی،(1397). بررسی دلایل گرایش به مصرف کالاهای قاچاق و راهبرد‌های مقابله با آن در ایران، مجلس و راهبرد، دوره‌ی 25، شماره‌ی 96.
    6. شهید ثانی، (1413). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم، موسسه معارف اسلامی، ج 7.
    7. صادقی محسن، (1387). حمایت از ابداعات دارویی و الحاق به سازمات تجارت جهانی، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1387.
    8. صادقی محسن، روح‌الله طاهری فرد،(1394). «مبانی حقوقی حمایت از علامت تجاری: نگاهی نقادانه به رأی صادره در پرونده‌ی شرکت آمریکایی هرشی و شرکت ایرانی شکوپارس»، فصلنامه‌ی پژوهشنامه‌ی بازرگانی، شماره‌ی 76.
    9. صادقی محسن، صادق شمشیری،(1393). «مبانی حمایت از علامت تجاری ازدیدگاه نظریه‌ی هزینه‌ی جستجوی مصرف‌کننده»، تحقیقات حقوقی، دوره‌ی 17، شماره‌ی 68.
    10. صادقی محمد‌هادی، (1392). اجتماع اسباب در قانون مجازات اسلامی 1392، مجله‌ی مطالعات حقوقی، دوره‌ی ششم، شماره‌ی 2.
    11. غلامی علی، امیر‌حسین بحیرایی،(1396). فاعل معنوی جرم و ارتباط آن با عناوین مشابه، فصلنامه‌ی تعالی حقوق، شماره‌ی 20.
    12. فردصبوری متین، ابراهیم چیرانی،( 1390). مقایسه‌ی قدرتمندی انواع برند داخلی و خارجی از دیدگاه مشتریان محصولات لوازم خانگی در استان گیلان، مدیریت بازرگانی، دوره 3 ،شماره 8.
    13. قاسم‌زاده، مرتضی، مبانی مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان، چاپ پنجم، 1387.
    14. کاتوزیان ناصر ، (1382). الزامات خارج از قرارداد، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1382.
    15. محسنی فرید، نصیر ملکوتی، (1394). رابطه سببیت در قانون مجازات اسلامی 1392، مجله‌ی حقوقی دادگستری، سال 71، شماره‌ی 91‌.
    16. نعلچی کاشی، علیرضا، محسن رسولیان، حسین بوجاری،(1391). بررسی رفتار خرید مصرف کنندگان نسبت به برندهای خارجی در مقابل برندهای داخلی، مدیریت توسعه و تحول، دوره‌ی 4، شماره‌ی 8.

    17. Adams Charles W.,(2007). Indirect Infringement from a Tort Law Perspective, U. RICH. L. REV. No 42.
    18. Agress Rachel N. ( 2011). Is There Ever a Reason to Know? A Comparison of the Contributory Liability "Knowledge" Standard for Websites Hosting Infringed Trademarked Content Versus Infringed Copyrighted Content, 5 J. Bus. Entrepreneurship & L. Iss. 1.
    19. Batholomew Mark and John Tehranian, (2006).The Secret Life of Legal Doctrine: The Divergent Evolution of Secondary Liability in Trademark
    20. Bikoff James L., Keri A.F. Johnston, David K. Heasley, Phillip V. Marano,(2010). and Andrea Long, Hauling in the middleman: contributory trade mark infringement in North America, Journal of Intellectual Property Law & Practice, Vol. 5, No. 5.
    21. Brian Kaiser,( 2002). Contributory Trademark Infringement by Internet Service Providers: An Argument for Limitation, 7 J. TECH. L. & POL'Y.
    22. Combs Nathan Isaac,(2005). Note, Civil Aiding and Abetting Liability, Vanderbilt Law Review, Vol. 58, Issue 1.
    23. Coming Glass Works v. Jeanette Glass Co., 308 F. Supp. 1321 (S.D.N.Y. 1970(..
    24. Crealey Maria,(2003). Applying New Product Development Models to the Performing Arts: Strategies for Managing Risk. International Journal of Arts Management, 5(3).
    25. Cross John T, (1994). Contributory Infringement and Related Theories of Secondary Liability for Trademark Infringement, 80 Iowa L. Rev.
    26. Cross John T., (2001). Contributory and Vicarious Liability for Trade-mark Dilution, OR. L. REV. No 80.
    27. Dinwoodie Graeme B., Mark D. Janis,(2008). Trademark Law and Theory: A Handbook of Contemporary Research, Edward Elgar Publishing,
    28. Dogan Stacey L. , Mark A. Lemley,( 2007). A Search-Costs Theory of Limiting Doctrines in Trademark Law, Trademark Rep. No 97.
    29. Factors Influencing Brand Loyalty in Durable Goods Market
    30. Fagerberg Jan,(1988). International Competitiveness, International competitiveness, Economic Journal, Vol. 98, No. 391.
    31. Gershwin Publ’g Corp. v. Columbia Artists Mgmt., Inc., 443 F.2d 1159, 1162 (2d Cir. 1971).
    32. Jensen Michael, C., William H. Meckling, (1976).Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and capital structure, Journal of Financial Economics 3.
    33. Keller Kevin Lane,(2003). Brand Synthesis: The Multidimensionality of Brand Knowledge,”Journal of Consumer Research, Volume 29, Issue 4.
    34. Landes William M. & Richard A. Posner,(1987). Trademark Law: An Economic Perspective, J. L. & Econ, No 30.
    35. Lemley ,Mark, R. Anthony Reese,(2004). Reducing Digital Copyright Infringement Without Restricting Innovation, STAN. L. Rev.No56.
    36. McKenna Mark P.,(2013). The Normative Foundations of Trademark Law, Notre Dame L. Rev. No 82.
    37. Pinha Paula ,(2009). Secondary Liability Under U.S. Copyright Law, east africa regional Seminar on: Copyright Enforcement in the Internet Era May 2009, Nairobi.
CAPTCHA Image